Te hoge bloeddruk

Ons lichaam gebruikt bloed om voedingsstoffen, zuurstof en andere hulpstoffen naar alle delen van het lichaam te vervoeren en afvalstoffen te verwijderen. Het hart is verantwoordelijk voor het circuleren van bloed door ons lichaam. In rust spant en ontspant het hart 60 tot 80 keer per minuut. Daardoor wordt bloed door het hele lichaam gepompt. Dit gebeurt in twee stappen;

wanneer het hart aanspant gaat bloed (rijk aan zuurstof en voedingsstoffen) vanuit het hart naar de lichaamsdelen toe, de druk in de vaten neemt dan toe. Dit wordt de bovendruk of de systolische druk genoemd;
daarna ontspant het hart, bloed (rijk aan afvalstoffen) gaat terug naar het hart. Daardoor neemt de druk op de vaten weer af. De afvalstoffen worden via andere processen verwijderd. Dit wordt de onderdruk of de diastolische druk genoemd.

Zowel de onder- als de bovendruk worden gemeten om vast te stellen of iemand te hoge bloeddruk heeft. De bloeddruk is niet stabiel en verandert afhankelijk van bijvoorbeeld tijdstip van de dag, activiteiten, emoties en spanning. De waarde van de bloeddruk wordt in millimeters kwik (afgekort mmHg) weergegeven. Een bovendruk rond de 120 mmHg en een onderdruk rond de 80 mmHg wordt als normaal beschouwd. Deze waarden worden meestal als 120/80 aangegeven. Liggen een van deze waarden meerdere malen boven de 140/90, (bij volwassenen), dan spreken we van hypertensie.

Oorzaken en gevolgen
Het is niet altijd duidelijk waarom iemand hoge bloeddruk krijgt. Een mogelijke oorzak van deze aandoening is nier- of bijnierziekte. Het lichaam houdt dan te veel water en natrium (bestanddeel in zout) vast. Daardoor moet er meer bloed door het hart gepompt worden. De druk op de vaten neemt dan toe. Ook bij mensen waarvan de vaten niet flexibel genoeg zijn kan hypertensie ontstaan. Andere factoren, zoals overgewicht/obesitas, onvoldoende lichaamsbeweging, roken, stress, overmatig alcohol- en zoutgebruik verhogen de kans op het krijgen van een te hoge bloeddruk, waardoor het hart en de vaten beschadigd raken.

Langdurige hypertensie heeft grote gevolgen op uw gezondheid. Op de eerder genoemde beschadigde vaatwanden kunnen vetten en cholesterol zich hierin ophopen. Dit wordt slagaderverkalking genoemd. De bloedvaten worden hierdoor steeds nauwer en nauwer. Dit betekent dat het hart meer werk moet verrichten om bloed door het lichaam te pompen. De hartspier moet dan meer werk verrichten om bloed door het lichaam te pompen. Dit kan tot een verdikte hartspier en later zelfs tot hartfalen leiden. Vanaf dat moment gaat het hart minder bloed pompen.

Daarnaast bestaat de kans dat de vaten nog meer vernauwen en uiteindelijk afgesloten worden, dat kan tot een hartinfract of een herseninfract (beroerte) leiden. Het risico op hart- en vaatziekten neemt toe wanneer ook andere risicofactoren zoals roken, overgewicht, te hoog cholesterol, diabetes en hart- en vaatziekte in de directe familie. Naast hart- en vaatziekten kunnen de nieren en de ogen beschadigd raken wanneer bloeddruk langdurig te hoog blijft.

Rol van de diëtist
Door de vele gezondheidsrisico’s van hypertensie is het van levensbelang dat de bloeddruk zo snel mogelijk verlaagt. De huisarts bepaalt welke behandeling bij u past, schrijft indien nodig medicijnen voor en zal u doorsturen naar een diëtist. De diëtist zal u een advies voor gezonde voeding en kijkt naar uw zoutinname. Samen met de diëtist kunt u werken aan een evenwichtig voedingspatroon en een gezonde leefstijl om uw bloeddruk te verlagen.